Sanktuarium

      1. Parafia     unicka     w     Pratulinie powstała    w     1676r.     Należała     do    unickiej diecezji chełmskiej. Na tym placu, w 1852 r., ks. Michał Mazanowski, pobudował kościołek.  Cerkiew była drewniana, na podmurówce i przykryta gontem. Na dachu były trzy kopułki. Jej fronton miał niewielkie podcięcia.

     2.  Wnętrze cerkwi było bardzo proste.   Ołtarz był drewniany z małym tabernakulum na środku. Obok stały figury apostołów Św. Piotra i Pawła. W nastawie umieszczono olejny obraz Narodzenia NMP. Był też obraz św. Mikołaja i inna ikona Bożej Rodzicielki.

     3.  Unici sprawowali Świętą Liturgię Św. Jana Chryzostoma z elementami  liturgii łacińskiej. Rozpoczynała ją proskomidia, obrzęd przygotowania chleba i wina.  Śpiewano   ektenie,   litanie.   Liturgię słowa rozpoczynało wniesienie Ewangelii, tzw.   Małe Wejście. Wielkie Wejście z chlebem i winem rozpoczynało liturgię eucharystyczną. Po konsekracji następował obrzęd komunijny podczas którego włączono imię przyjmującego Komunię Świętą.

       4.   Tutaj, dnia 24 stycznia 1874 r. w obronie wiary i jedności Kościoła zginęli unici, beatyfikowani przez Jana Pawła II w Rzymie. 06.10.1996 r.:

  1. Wincenty LEWONIUK          lat 25, żonaty
2.  Jan ANDRZEJUK                 lat 25, żonaty
3. Konstanty BOJKO                  lat 47, żonaty
4. Łukasz BOJKO                       lat 21, kawaler
5. Ignacy FRAŃCZUK              lat 50, żonaty
6. Filip GERYLUK                    lat 43, żonaty
7. Maksym HAWRYLUK         lat 33, żonaty
8. Anicet HRYCIUK                  lat 19, kawaler
9. Daniel KARMASZ                lat 47, żonaty
10. Konstanty LUKASZUK      lat 45, żonaty
11. Bartłomiej OSYPIUK         lat 30, żonaty
12. Onufry WASYLUK            lat 21, żonaty
13. Michał WAWRYSZUK     lat21, żonaty

     W  1886  roku  cerkiewka,  zbroczona  krwią Unitów, została rozebrana z nakazu władz rosyjskich.